Zaterdag 19 oktober. Vrije School Den Haag Abbenbroekweg. Zachte lavendelgeur in het handvaardigheidslokaal. Met wattenpadjes, krijtjes en geurende lavendelolie werken vrijeschoolcollega’s geconcentreerd aan een groepsschildering. Buiten staan leraren in een kring. Zij werpen stokken ritmisch naar elkaar toe. Het zijn maar enkele voorbeelden van de concrete oefeningen tijdens de conferentie “Noodhulp-pedagogie”.

Samen met de Begeleidingsdienst voor vrijescholen en de International Waldorf School hadden wij Bernd Ruf en Barbara Schiller uitgenodigd om ook in Nederland mensen te laten beleven wat voor bijzonder werk deze mensen doen. Sinds bijna twintig jaar werken zij met kinderen in crisissituaties. Vertrekkende vanuit de vrijeschoolpedagogie en de antroposofie hebben zij vanuit hun eigen organisaties veel oefeningen ontwikkeld en wereldwijd mensen opgeleid in deze bijzondere vorm van Waldorfpedagogie. Bernd Ruf heeft het Parzivalzentrum in Karlsruhe opgericht, een Waldorf-centrum voor traumapedagogie, dat ook internationaal werkt. En Barbara Ruf leidt de organisatie stART International. StART wordt vaak gevraagd voor interventies van enkele weken in gebieden waar oorlog, natuurcatastrofes of andere crisissen zijn ontstaan.

Tijdens de conferentie vertelden beide sprekers over diverse situaties in crisisgebieden in het buitenland, waar zij de afgelopen jaren met hun teams ingezet zijn : er kwamen schrijnende beelden langs van noodsituaties in Libanon, Gaza, de aardbeving in Turkije, China, de Filippijnen. stART International van Barbara Schiller en het Parzivalzentrum van Bernd Ruf zijn in de laatste twee decennia op verschillende plaatsen van de wereld voor een actie van enkele weken actief geweest om kinderen in noodsituaties met hun pedagogische aanpak te helpen.

Doordat er ook oefeningen gedaan werden, was voor de deelnemers aan de conferentie snel duidelijk dat je met eenvoudige oefeningen veel kunt bereiken. Op een speelse manier werden kringspellen, teken- en schilderopdrachten uitgevoerd. De voorbeelden die zij gaven, inspireerden veel aanwezigen om het in hun eigen lespraktijk toe te passen en goed te leren waarnemen.

Hoe nu verder?

Op het einde van de dag werd een oproep gedaan aan de aanwezigen om mee te werken aan een pedagogische-noodhulp-groep in Nederland. Want ook in ons land zijn er crisissituaties voor kinderen. Denk aan kinderen van vluchtelingen, uit achterstandswijken. Maar ook in de “gewone” vrijescholen zijn er kinderen die beschadigingen hebben opgelopen. Een twaalftal collega’s reageerde op de oproep.

Zondag 20 oktober

De conferentie werd afgesloten met een open gesprek tussen de medewerkers van het Parzivalzentrum, het team van stART en een vijftal medewerkers van het IHF.

Het Internationaal Hulpfonds voor vrijescholen steunt in verschillende landen initiatieven van noodhulp-pedagogie. Donatiegelden gaan bijvoorbeeld naar initiatieven waar crisispedagogie ingezet wordt zoals in Chili, Zuid-Afrika, Kenia om maar enkele voorbeelden te noemen.